ขุนช้างขุนแผน ฉบับวัดเกาะ

by คริส เบเคอร์และผาสุก พงษ์ไพจิตร

⦿ เสภาขุนช้างขุนแผนฉบับที่รู้จักแพร่หลายและถือว่าเป็นฉบับ “มาตรฐาน” นั้น คือ ฉบับหอพระสมุดวชิรญาณ (คุรุสภาจัดพิมพ์) ซึ่งสมเด็จฯ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ ทรงชําระเมื่อเกือบร้อยปีก่อน แต่เสภานี้ยังมีฉบับพิมพ์อีกสองฉบับ คือฉบับหมอสมิธ และฉบับวัดเกาะ ซึ่งล้วนตีพิมพ์ก่อนฉบับหอพระสมุดฯ ทั้งสิ้น

⦿ อันที่จริงขุนช้างขุนแผนฉบับวัดเกาะนั้นถือได้ว่าสูญไปจากประเทศไทยแล้ว การจัดพิมพ์หนังสือเล่มนี้ เกิดขึ้นได้เพราะบรรณาธิการค้นพบต้นฉบับโบราณดังกล่าวครบชุด จํานวน 42 เล่ม ที่ห้องสมุดของมหาวิทยาลัยมิชิแกน สหรัฐอเมริกา ซึ่งอาจารย์ชาวอเมริกัน ศาสตราจารย์ วิลเลียม เก็ดนี่ย์ ทําพินัยกรรมยกให้ห้องสมุด

⦿ ขุนช้างขุนแผนฉบับวัดเกาะนั้นแตกต่างจากฉบับหอพระสมุดฯ หลายประการ มีบางตอนซึ่งไม่ปรากฏในฉบับหอพระสมุดฯ เลย ดังนั้นจึงแสดงให้เห็นความ เปลี่ยนแปลงของตัวบทเมื่อผ่านการ “ชําระ” ได้เป็นอย่างดี

⦿ บรรณาธิการได้เพิ่มเติมเชิงอรรถกว่าหนึ่งพันเชิงอรรถ เพื่ออธิบายคําศัพท์และ สิ่งต่างๆ ที่คนปัจจุบันไม่รู้จัก–ไม่เข้าใจอีกแล้ว ตั้งแต่อาวุธยุทโธปกรณ์แบบโบราณไปจนถึงการขึ้นโรงขึ้นศาล เสื้อผ้าเครื่องนุ่งห่มไปจนถึงแผนที่โบราณ ซึ่งบรรณาธิการจัดทําขึ้นโดยได้เดินทางค้นหาสถานที่จริงที่เสภากล่าวถึง เชิงอรรถและแผนที่ทั้งหมดนี้ ใช้เวลาในการรวบรวมประมาณห้าปี

⦿ นอกจากนั้น ตอนท้ายของหนังสือเล่มนี้ยังมีบทวิเคราะห์ประวัติของเสภาในแง่ต่างๆ ที่ยังไม่เคยมีผู้ใดทํามาก่อน

⦿ หนังสือขุนช้างขุนแผนฉบับวัดเกาะเล่มนี้จึงนับเป็นหนังสือที่มีคุณค่ายิ่งสําหรับ วงการไทยคดีศึกษา เหมาะสําหรับทั้งนักวิชาการ ตลอดจนผู้สนใจวรรณคดีและ ประวัติศาสตร์ไทยทุกคน

เกี่ยวกับบรรณาธิการ

คริส เบเคอร์ เป็นชาวอังกฤษ สําเร็จการศึกษาระดับดุษฎีบัณฑิตจากมหาวิทยาลัยเคมบริดจ์ เคยสอนประวัติศาสตร์และการเมืองเอเชียที่เคมบริดจ์ในชาติก่อน ปี พ.ศ. 2522 ย้ายมาอยู่ที่ประเทศไทย ทํางานในภาคธุรกิจ และเป็นอาจารย์พิเศษในมหาวิทยาลัยต่างๆ ปัจจุบันทํางานอิสระ เป็นนักเขียน บรรณาธิการ นักแปล และนักวิจัย

ผาสุก พงษ์ไพจิตร เป็นชาวปทุมธานี สําเร็จการศึกษาระดับปริญญาบัณฑิตและมหาบัณฑิตจาก มหาวิทยาลัยโมนาช ออสเตรเลีย และระดับดุษฎีบัณฑิตจากมหาวิทยาลัยเคมบริดจ์ สหราชอาณาจักร ปัจจุบันเป็นศาสตราจารย์กิตติคุณสาขาเศรษฐศาสตร์การเมืองที่จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย

Highlights

เป็นเสภาขุนช้างขุนแผนฉบับเก่าหายาก เพิ่งค้นพบครบชุดอีกครั้ง
บางตอนไม่ปรากฏในฉบับหอพระสมุดฯ
เชิงอรรถกว่าหนึ่งพันเชิงอรรถ อธิบายประวัติศาสตร์ สังคม วัฒนธรรมไทยสมัยอยุธยาและรัตนโกสินทร์ตอนต้น
แผนที่การเดินทางและที่ตั้งเมืองโบราณตามเสภา
ภาพประกอบสวยงามกว่าห้าสิบภาพ
บทวิเคราะห์ประวัติของเสภา